Mariusz Grzebalski

Autobus wciąga z wysiłkiem na wzniesienie
swoje patetyczne cielsko brzuchomówcy.
Deszcz właśnie przestał padać. Niepewne języki
słońca obmacują dachy niewielkich domów
po obu stronach drogi, która prowadzi stąd
w dwa równie znane i nieciekawe miejsca.
Leniwym wróblom nie chce się nawet ruszać.
Bardziej z przyzwyczajenia niż z chęci życia,
brodzą w rozmokłej skórze poboczy, przeszkadzając
krowom obnosić się ze swoim smutkiem.
Na razie tyle. Na razie tutaj toczy się akcja.
Wkrótce zalepią nam oczy plastrem i zrobi się ciemno.
Wszystkie ptaki odlecą. Wszystkie ptaki
i wszystkie gazety, które też chciałyby latać.

Idę w kierunku sklepu wydeptaną w trawie ścieżką.
Co za szaleństwo światła nagle na ich taftowych bluzkach!
Słońce musiało biec do nich po dwa kroki na raz,
by teraz na palcach kręcić się w miejscu.
I jak narzekają na dwójkę umorusanych chłopców,
którzy plącząc się wokół ich przeładowanych siatek,
przeszkadzają obgadywań nowego ksiądza.
Wiatr wypchnął kurz na jezdnię i piskliwe glosy kurcząt
z pobliskiej farmy znów słychać wyrażnie -
zupełnie jakby chciały zagadać to senne popołudnie,
kiedy spełnia się wreszcie spóżniony wiosenny przypływ,
a oddech przystaje na granicy płuc, drobiąc stopami
i zadzierając sukienkę. O tak, nie wiemy dobrze, co mówimy,
ale to dopiero nasze czyny wprowadzą nas w prawdziwą rozterkę.
Niebo przeleci nad nami parę razy, jak spóżniony listonosz,
gubiąc po drodze za duże sandały - na tym koniec zabawy.
Zostaną wypalane ścierniska i wzgórza wiosną,
potem jesień przyjdzie, jej małe kłamstwa,
prawione na okrągło, który to już rok?

Chłopiec, który na strzelnicy kupował
plastykowych motocyklistów i z matką
w Boże Narodzenie przebijał się przez śnieg
w drodze do stajenki - umarł.
Zszedł pod wodę i zarosła go trzcina,
Ciemna i gęsta, jak wnętrze płuc zwierzęcych.
Teraz porusza się wewnątrz powietrznego pęcherzyka.
I ty byłeś chłopcem, przechodniu.

Oczywiście, oprócz kanapek z szynką i serem
wspaniała jest woda - jakże odpowiednia
na dzisiejszy skwar. I jakże urocza naklejka
zdobi butelkę, w której przegląda się
mijana pospiesznie nierówność krajobrazu:
puszysty zagon zieleni spływający od niechcenia
spod szybkiej kreski drzew. Czy zauwaźyłaś,
dokąd zabrnął wesoły języczek strumienia?
Mostek wrośnięty niedbale w tarninę -
dokładnie tam, na prawo od miejsca, na które patrzysz -
nie jest dlań żadną przeszkodą; przyjrzyj się uwaźnie,
a przekonasz się, ze wciąż robi swoje, nawet teraz,
odbity w zaparowanym szkle butelki.
W takiej chwili wiele jesteśmy w stanie wybaczyć
naszym bliźnim, nawet upór, z jakim kłócą się
o rzeczy po zmarłej, choć nie dotarli jeszcze
na miejsce pochówku.

Światło lamp ustępowało
przed napierającą od strony ciemnością.
Po tamtej stronie bunkrów ona z trawy wstała,
poprawiła zmiętą sukienkę.
Jej zielone kolana - dlaczego tak go rozśmieszyły?
I skąd smutek, który naszedł nas, małoletnich podglądaczy,
kiedy w jakiś czas póżniej zebrali się do odejścia?
Gdy wracaliśmy, wiatr unosił nad drzewami obce przekleństwa,
Śmiechy pijanych słychać było od niewidocznych w ciemności rowów
i szyba pękała w obrabianym kiosku.

Potem wynieśliśmy jego meble. Na podwórku
czekała ciężarówka gotowa do drogi.
W środku resztki cementu, splątane łańcuchy,
szmaty, tłuste papiery, koce.
Tyle rzeczy - tak nagle - stało się śmieciem.
Odwrócone krajobrazy lustra, kredens
z kolejnymi warstwami farby, które pękały
jak rzeczne dno po ustąpieniu wody,
licznik sprawdzany przez niego dzień przed
wizytą inkasenta. Oraz inne. Potem
opuściliśmy to miejsce, krzycząc i kłócąc się
o drobiazgi; nie obejrzała się nawet
na poszarpane odłamkami ściany. Potem, w innym
mieście, podarła wszystkie zdjęcia i listy
od niego i zestarzała się szybko. Wspomina, płacze,
przeklina. Potem wyniesiemy jej meble.

Ciemność przypełzła pod okna, barman nic -
majstruje przy zaciętym zamku.
Po lewej chłopcy, którzy chcieli się bić, ale im przeszło.
Po prawej kuchnia po wielkim smażeniu.
Jedynej sympatycznej dziewczynie się nie chce.
Jej niesympatyczne koleżanki w kolorowych podkoszulkach
też nie mają tymczasem ochoty, bo czują się żle.
Im dłużej patrzymy na siebie, tym lepiej rozumiemy jak to jest.
Jutro znów tu wpadniemy, napić się i pograć w karty.
Pojutrze wrócimy zmęczyć jutrzejsze zmęczenie.
Teraz jednak słuchamy, jak to on stoi na scenie,
dwie godziny śpiąc, a oni klaszczą.

U nas wszystko po staremu.
Byłem nierozsądny, sądząc, że może być
inaczej.
Morze ma kolor schodzonego munduru.
Mógłbyś je wycisnąć, wciągnąć przez głowę
i nosić jak sprany sweter.
Ustawiamy piramidę ze skrzynek, palimy
tanie papierosy, śmiejemy się z pijaków na ławce.
Kundle biegają wkoło, roznosząc gówna.
Już dawno przestaliśmy przypominać ludzi.
Nie mamy oporów, śmierdzimy mięsem.
Jutro ani pojutrze nie czeka nas nic ciekawego.
Na rampie różowe motyle świńskich uszu
czekają na odlot.

Dziadek umarł siedząc w fotelu,
jego oczy nie chciały się zamknąć.
Patrzył nieżywy na towarowy wagon
zarastający trawą przy bocznych torach
Łodzi Fabrycznej. Teraz żegluje w głąb ziemi,
zamknięty w rzeżbionym futerale trumny,
jak drogocenny instrument, który niewidzialne dłonie
podają wciąż dalej i dalej. W tamtym domu
obcy ludzie mieszkają. Bazar zlikwidowany,
złodziej rowerów w pudle, czerwone plomby cegieł
w bramie tramwajowej zajezdni. Fontanna za bramą
też bez życia, za to pełna śmieci i zgniłych liści.
Patrzę na usychającą pod oknem morwę.
Ogień płonie w moim kierunku.